Eerbetoon door oud-commandant
Groep Duikers-Ontmijners
NavClearMin (NCM)
Monseigneur, Admiraal
Beste vrienden, lieve familie
Chers amis, chère famille
35 jaar geleden, op dinsdag 10 juni 1969, verloren we zeven kameraden bij een tragisch ongeval in Oostduinkerke. Bijna dagelijks waren onze mensen op pad om een of ander springtuig op te ruimen. Nooit eerder was er een ongeluk gebeurd, maar op die hete zomerdag in ’69 is het fataal afgelopen.
Il y a 35 ans, le mardi 10 juin 1969, nous avons perdu sept camarades lors d’un accident tragique à Oostduinkerke. Quasiment tous les jours nos équipes étaient en route pour évacuer l’un ou l’autre engin explosif. Jamais il y a eu d’accidents, mais ce jour là, une journée d’été très chaude, la mission s’est mal terminée, nos camarades ne sont pas revenus.
Op een bouwwerf in Oostduinkerke, bij uitbreidingswerken voor een vakantieverblijf, stootten bouwvakkers op een springtuig. Onmiddellijk werden onze mensen opgeroepen en een ploeg van drie man kwam ter plaatse. Het was de eerste keer dat ze zulk een voorwerp aantroffen, een vliegtuigbom van ongekend type. Ze lieten het ding liggen en gingen terug naar de basis om verder te zoeken in de documentatie. Het bleek een Engelse vliegtuigbom te zijn van de Tweede Wereldoorlog. Het was een bom met een pervers vertragingsmechanisme om meer slachtoffers te maken. De slagpin van het ontstekingsmechanisme werd geblokkeerd met een celluloid-ring. Verder zat er een glazen ampul in, gevuld met aceton. Bij de inslag zou de glazen ampul breken en zou het aceton langzaam de celluloid-ring opvreten. Na enige tijd zou de slagpin dan vrij komen en de bom laten exploderen.
Sur un chantier à Oostduinkerke des travailleurs ont trouvé un engin, lors des travaux d’agrandissement d’une colonie de vacances. Ils nous ont appelés au secours et une première équipe de trois hommes est allée sur place. Ils n’avaient jamais vu un engin pareil et ils ont décidé de revenir à la base pour mieux se renseigner: c’était une bombe anglaise de la seconde guerre mondiale. C’était une bombe à retardement assez pervers. Le percuteur était retenu par un disque en plastique. Une ampoule contenant de l’acétone, devrait se briser lors de l’impact au sol. L’acétone ainsi libérée détruirait le disque en plastique et la bombe exploserait, faisant plus de victimes.
Na een grondige studie van de beschikbare documentatie, ging een tweede ploeg doorwinterde ontmijners in de namiddag opnieuw ter plaatse. Omdat het hier een zeer zeldzaam bomtype betrof gingen ook nog een instructeur en een leerling mee. In totaal waren ze met zijn zevenen:
Apres avoir étudié la documentation ad hoc, une deuxième équipe s’est rendue sur place. Et puisqu’il s’agissait d’un cas rare, un instructeur et un élève ont profité de l’occasion pour aller s’instruire. Ils étaient sept :
Fons, Cyriel en Becksje, den Bert en Léon, Freddy en Frans
Wat er dan juist gebeurd is zullen we nooit weten. Amper waren onze mensen ter plaatse of het tuig ontplofte. Is het de verplaatsing van de bom of is het de hitte - die dag was het uitzonderlijk warm - die de aceton-ampul gebroken heeft of het aceton liet verdampen? Deze en nog veel meer mogelijke oorzaken werden overwogen. De ontmijners van de Landmacht, de ontmijningsdienst van Parijs, en talrijke andere specialisten hebben zich over het probleem gebogen. De juiste toedracht zullen we nooit kennen. Niemand van de ploeg heeft het overleefd.
Ce qui s’est passé exactement, on ne le saura jamais. A peine nos hommes étaient sur place et l’engin explosait. Est-ce que s’était le fait d’avoir déplacé la bombe, est-ce que s’était la chaleur (il faisait extrêmement chaud ce jour là) ? Toutes les possibilités ont été examinées. Les démineurs de la Force Terrestre, les démineurs de la Ville de Paris et tant d’autres se sont penchés sur le problème. La vraie cause sera pour toujours inconnue. Personne n’a survécu à ce terrible accident.
Heel het land was diep geschokt door dit tragische gebeuren. De families, vrouwen, kinderen en ouders waren natuurlijk het ergst getroffen. Maar ook wij, duiker-ontmijners, hebben diep geleden onder het verlies van onze dierbare vrienden. Het doet dan ook enorm deugd te zien dat zoveel jaar na datum, wij hier allemaal terug staan om onze wapenbroeders te gedenken.
Tout le pays était en choc par cet événement tragique. Les gens qui ont le plus souffert étaient bien sur la famille, femmes, enfants, parents. Mais aussi nous autres, plongeurs démineurs, étaient profondément touchés par la mort de nos amis très chers. Il fait chaud au cœur de voir que 35 ans après l’accident nous sommes toujours là pour commémorer nos frères d’armes.
Na dat ongeluk was de sfeer er helemaal uit bij de groep duikers-ontmijners. Kort voordien waren wij bijvoorbeeld nog duchtig aan het oefenen om het kanaal over te zwemmen, in duikpak. Al onze verongelukte kameraden deden mee als zwemmer of als logistieke hulp. Ik zie de Fons nog, in zijn zodiac, rijsttaartjes en kippenbouten uitdelen aan de zwemmers. Kanaalovertocht afgelast !
Après l’accident il n’y avait plus d’ambiance dans notre groupe. La semaine avant on était encore plein d’enthousiasme en train de préparer la traversée de la Manche en néoprène, palmes, masque, tuba. Tous nos camarades décédés participaient à l’entraînement, soit comme nageur, soit comme aide logistique ou autre. Fons nous accompagnait par exemple en zodiac et s’occupait du ravitaillement : des tartelettes de riz et des cuisses de poulet. Traversée annulée !
De eerste maanden na het ongeluk heerste er een ware paniek aan de kust. Drie tot vijfmaal per dag moesten we soms uitrukken voor een ontmijningsopdracht. Iedereen die zich iets herinnerde van vallende voorwerpen tijdens de oorlog riep ons op om in zijn tuin of bij de buren te komen graven. Eén Oostendse visser had vijf dagen achter elkaar een dieptebom in zijn netten.
Les premiers mois après l’accident, c’était la panique à la côte. Trois à cinq fois par jour on nous appelait pour une mission de déminage. Tout d’un coup les gens se rappelaient d’objets qui étaient tombés dans leurs jardins ou chez les voisins, pendant la guerre. Nous avons retourné des jardins entiers. Un pêcheur Ostendais a ramené cinq jours de suite une charge de profondeur dans ses filets.
Beste vrienden, lieve familie,
Ik vind het hartverwarmend dat we hier terug samen zijn en niet alleen de mensen van vroeger, de oude kameraden, maar ook de jonge garde. Wij zijn onze gestorven broers niet vergeten en wij blijven hun herinnering koesteren in ons hart.
Chers amis, chère famille,
Je suis très content et ému de voir tant de monde ici, et ne pas seulement les anciens mais aussi les jeunes. Nous n’avons pas oubliés nos frères. Ils resteront à tout jamais dans nos cœurs.